اصول نگارش چک بموجب ماده 13 قانون صدور چک، در موارد زیر صادر کننده چک قابل تعقیب کیفری نیست:
الف- در صورتی که ثابت شود چک سفید امضاء داده شده باشد.
ب- هرگاه در متن چک، وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی شده باشده.
ج- چنانچه در متن چک قید شده باشدکه چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.
د- هرگاه بدون قید در متن چک، ثابت شود که وصول وجه منوط به تحقق شرطی بوده یا چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهد است.
هـ – در صورتی که ثابت گردد چک بدون تاریخ صادر شده و یا تاریخ واقعی صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج در متن چک باشد.
در نتیجه بهتر است هنگام صدور چک به آثار وعواقب آتی آن نیز توجه شود.
حال توصیه میکنیم برای اینکه چکی که صادر خواهید کرد، مورد سوءاستفاده قرار نگیرد، موارد ذیل را رعایت نمایید:
۱-تاریخ و مبلغ چک را حتماْ، هم به حروف بنویسید و هم به عدد.
۲-بر روی مبلغ(عددی و حروفی) را با چسب شیشهای پوشانده و با ناخن روی آن خط بیندازید تا در صورت برداشتن چسب، جوهر را از روی چک جدا کنند.
۳-هرگز هنگام نگارش چک، خودکارتان را عوض نکنید«حتی دو خودکار همرنگ».
۴-هرگز از خودکار کسی که میخواهید چک را به او بدهید استفاده نکنید«زیرا ممکن است او بعداْ از این طریق متن چک را عوض کند».
۵-تمام قسمتهای چک را خودتان بنویسید و حتی نگارش کمترین قسمت آن را به دیگری«مخصوصاْ کسی که قرار است چک را به او بدهید» واگذار نکنید.
۶-در صورتی که چک صادره فاقد هرگونه خطخوردگی میباشد، حتماْ در یک جای آن قید نمايید؛ بدون هرگونه قلم خوردگی.
۷-در صورتی که چک خط خوردگی دارد، حتماْ مورد خط خوردگی را در پشت چک با ذکر کامل آن توضیح دهید.
۸-در صورتی که چک صادره حقوقی است و ناشی از قرارداد داده میشود، مشخصات چک«یا چکها» را در قرارداد مربوط ذکر نمایید.
۹-چکهای صادره از شرکتها و سازمانها معمولاْ با امضای دو نفر بعلاوهی مٌهر مربوطه معتبر است.
۱۰-چنانچه چک دریافتی نیازمند اصلاح است، اول چک اصلاحی را دریافت کنید و سپس چک قبلی را تحویل دهید.
۱۱-در صورتی که ذیل امضاء صادر کننده چک تاریخ درج شود و آن تاریخ با تاریخ صدور چک یکی باشد، آن چک کیفری است.
۱۲- صدور چک سفید امضاءتخلف محسوب نمیشود ولی روشی خطرناک به حساب میآید، زیرا دارنده آن میتواند هر مبلغی را که میخواهد درآن نوشته و سپس به بانک مراجعه کرده و اگر آن مبلغ در حساب صاحب حساب وجود نداشته باشد، با در خواست دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک مربوطه، به طرح دعوی علیه صاحب حساب بپردازد.
۱۳- حتیالمقدور چک حامل صادر نکنید زیرا صدور چک به نام اشخاص به معنای اینست که شما قصد پرداخت به همان شخص را داشتهاید و چنانچه او چک را به دیگری واگذار نماید، نشان دهنده رابطه مالی بین آن دو نفر است که در این وضعیت به شما ارتباطی پیدا نمیکند.