
انواع طلاق در قانون ایران
مردم اغلب روند طلاق را در موارد مختلف مشابه هم میدانند و فکر میکنند روند طلاق برای همه یکسان است. اما این تصور اشتباه است چون انواع طلاق در قانون متعدد است و فرایندهای مختلفی برای آن وجود دارد. برای مثال روشی که زن و شوهر انتخاب میکنند با مذاکره و توافق با هم به زندگی مشترکشان پایان دهند طلاق توافقی نام دارد. نفقه، نفقه فرزند، حضانت، فرزند پروری و اموال جامعه از اصلیترین موضوعاتی است که باید در طلاق مورد مذاکره قرار گیرد.
انواع طلاق چیست؟
طلاق توافقی
در قانون جمهوری اسلامی ایران حکم طلاق ممکن است به دستور دادگاه صادر شود و یا با توافق زن و مرد حادث شود. همانطور که از نام این نوع از انواع طلاق وجود دارد شرایط ویژهای در آن وجود ندارد. اگر زن و شوهری طبق شرایط زندگی خود تصمیم بگیرند دیگر با هم زندگی نکنند و جدا شوند؛ میتوانند طلاق توافقی بگیرند. در قانون دادگاه خانواده مراجعه به مشاوره در طلاق تواقی الزامی است. زن و مرد باید بعد از مراجعه به دادگاه خانواده، درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش یا نمایند.
همانطور که گفتیم نکات مهمی مانند حضانت فرزندان، مهریه، نفقه، اجرت المثل وجود دارد که بار مسئولیتی و مالی دارد و باید حین طلاق در مورد آن تصمیم گیری شود. معمولا در انواع طلاق قاضی در این خصوص تصمیم میگیرد اما در طلاق توافقی زوجین خود در مورد این مسائل توافق میکنند. به دلیل تنشهایی که در دوران طلاق زوجین و خانوادهها را درگیر میکند پیشنهاد میشود از وکیل طلاق توافقی کمک گرفته شود.
طلاق رجعی
در انواع طلاق دو نوع مهم به نام طلاق رجعی و بائن وجود دارد که دارای ملزومات و اثرات حقوقی مختلفی هستند.
در طلاق رجعی که با کسره خوانده میشود یک مرد میتواند در مدتزمان عده بدون نیاز به خوانده شدن صیغه عقد دائم دوباره به همسرش رجوع کند و دوباره با هم زندگی کنند. این نوع طلاق تدبیری برای زنده نگه داشتن امید برای جلوگیری از بهم خوردن بنیان خانواده است.
موارد حقوقی مهم در طلاق رجعی از این قراراند:
۱٫ نفقه زن باید به وی پرداخت شود.
۲٫ طبق قانون ارث زن و شوهر در زمان عده از هم ارث میبرند.
۳٫ زن در دوران عده طلاق رجعی حق ازدواج مجدد ندارد.
۴٫ مرد در دوران عده نمیتواند با خواهر او ازدواج کند.
۵٫ مرد برای ازدواج در زمان عده نیاز به حکم دادگاه دارد.
طلاق بائن
فرق طلاق رجعی و بائن این است که در طلاق بائن مرد اجازه رجوع به زن در عده را ندارد و اگر منصرف شود و دوباره با زن ازدواج کند باید تا پایان زمان شرعی عده صبر کند. در طلاق بائن رابطه زوجیت کامل قطع میشود و اثرات حقوقی که در بخش قبل بیان شد از بین میرود. برای مثال ازدواج بعد از طلاق برای مرد بلامانع است. اما زن در هر حال باید عده نگه دارد. طبق ماده ۱۱۰۹ قانون مدنی کشور اقامتگاه زن در این نوع از انواع طلاق تابع اقامتگاه شوهرش نیست. نفقه ایام عده نیز به او تعلق نخواهد گرفت مگر اینکه باردار باشد. طلاق بائن محدود است مثلا اگر مرد همسر خود را قبل از رابطه جنسی طلاق دهد. طلاق زن یائسه نیز از نوع بائن است.
طلاق خلع
طلاق خلع آن است که زن بهدلیل کراهت که از شوهر، در مقابل مالى که به همسرش میدهد از او طلاق بگیرد. مال مورد اشاره میتواند مهریه زن و یا بیشتر و کمتر از آن باشد.
طلاق مبارات
در طلاق مبارات از انواع طلاق مرد و زن از هم کراهت دارند و فرقش با طلاق خلع در مقدار مالی است که زن به شوهر میدهد که نباید بیش از مبلغ مهریه باشد.
طلاق ایرانیان خارج از ایران
هموطنان ما در سراسر جهان ممکن است تصمیم به جدایی بگیرند. اگر این افراد به کشور برگردند روند طلاق مشابه بقیه افراد خواهد بود اما امکان جدایی بدون مراجعه به کشور نیز میسر است.
اما زوج ایرانی چگونه میتوانند در کشوری بیگانه طلاق بگیرند؟طلاق باید به گونهای واقع شود که در داخل کشور معتبر باشد و حقوق افراد در سایه قانون تضییع نشود. ماده ۶ قانون مدنی درباره طلاق فرد ایرانی در کشوری دیگر چنین میگوید:
« قوانین مربوط به احوال شخصیه از قبیل نکاح و طلاق و اهلیت اشخاص و ارث در مورد کلیه اتباع ایران ولو اینکه مقیم در خارجه باشند مجری خواهد بود.»
طبق این ماده، قانون حکم میکند ایرانیان باید طبق قانون کشور طلاق بگیرند تا طلاقشان در داخل کشور قانونی باشد. در اسلام بنیان خانواده اهمیت والایی دارد و به همین دلیل دعاوی خامواده در دادگاه ویژهای موسوم به دادگاه خانواده مورد بررسی و رسیدگی قرار میگیرد. حال برای مثال اگر زن و مرد ایرانی در کشوری سکونت داشته باشند که برای طلاق گرفتن نیاز به حکم دادگاه نباشد و تنها با طی روال مندرج در قانون آن کشور طلاق صورت پذیرد؛ نمیتوانند با قانون آنجا از هم جدا شوند. ماده ۱۴ قانون حمایت از خانواده مصوب اسفندماه سال ۱۳۹۱ درخصوص دادگاه صالح رسیدگی به موضوع طلاق است که طبق آن داریم:
«هرگاه یکی از زوجین مقیم خارج از کشور باشد، دادگاه محل اقامت طرفی که در ایران اقامت دارد برای رسیدگی صالح است. اگر زوجین مقیم خارج از کشور باشند ولی یکی از آنان در ایران سکونت موقت داشته باشد، دادگاه محل سکونت فرد ساکن در ایران و اگر هر دو در ایران سکونت موقت داشته باشند، دادگاه محل سکونت موقت زوجه برای رسیدگی صالح است. هرگاه هیچ یک از زوجین در ایران سکونت نداشته باشند، دادگاه شهرستان تهران صلاحیت رسیدگی را دارد، مگر آنکه زوجین برای اقامه دعوی در محل دیگر توافق کنند».
مبحث طلاق ایرانیان خارج از کشور بحثی حقوقی است که ظرائف و نکات زیادی دارد. اگر پرسشی در این زمینه داشتید وکیل ماهر موسسه حقوقی و داوری ثمین عدالت آماده پاسخگویی به شما است.
آیا در ازدواج موقت هم طلاق وجود دارد؟
در ماده ۱۱۲۰ قانون مدنی، موارد انحلال پیوند زناشویی برشمرده شده است. بر اساس این ماده قانونی داریم: عقد نکاح به فسخ یا به طلاق یا به بذل مدت در عقد انقطاع منحل میشود. به بیانی دیگر یعنی طلاق متنها درعقد دائم وجود دارد و در عقد موقت یا صیغه شوهر نمی تواند همسرش را طلاق دهد. در صیغه به جای طلاق انحلال عقد موقت داریم. موارد انحلال عقد موقت عبارتند از:
• بخشیدن مدت عقد موقت توسط
• به پایان رسیدن مدت آن
برای مشاوره حقوقی درباره انواع طلاق به صورت حضوری یا تلفنی با وکیل طلاق با شماره ۰۲۱-۲۶۷۱۱۲۸۹ تماس بگیرید.حضور یک وکیل طلاق قطعاً میتواند این پروسه را برای شما کوتاه و دور از تنش کند و ضامن حفظ حقوق شما باشد.