بسیار دیده شده است که پس از فوت مورث بین خانواده او بر سر تقسیم اموال به جا مانده اختلافاتی به وجود می آید و بسیاری از این اختلافات به دلیل عدم آگاهی اشخاص ازشرایط و مراحل تقسیم ترکه می باشد.
از آنجایی که اولین مرحله جهت انجام امور تقسیم ترکه مشخص شدن اشخاصی است که از ماترک ارث می برند لذا مطابق قانون می بایست عملیات قانونی تحت عنوان انحصار وراثت انجام گیرد که این عملیات حقوقی خود دارای ضوابط و مقررات خاص و انحصاری می باشد و بسیار مهم و ضروری است که این ضواط رعایت گردد تا از تبعات قانونی آن جلوگیری شود. اشخاص که می توانند از دادگاه تقاضای صدور گواهی انحصار وراثت دهند عبارتند از وراث متوفی، هر شخص ذینفع به جز وراث، کسانی که از متوفی طلبکار بوده اند، وصی و اشخاصی که از طرف وراث مالی از ماترک به آنان منتقل شده باشد. لازم به ذکر است چنانچه انحصار وراثت به نحوی باشد که به ضرر وراث یا ذینع های دیگر صادر شده باشد این اشخاص می توانند از طریق قانونی به آن اعتراض نمایند.
پس از انجام عملیات انحصار وراثت وارد مراحل انجام امور مربوط به تقسیم ترکه می شویم که در ابتدا به مفاهیم کلی در خصوص ماهیت ترکه می پردازیم.
ترکه :
ترکه ای که وراث به آن حقی دارند عبارت است از دارایی مثبتی که از متوفی باقی مانده است و این دارایی می تواند شامل اموال عینی ، منافع ، بستانکاری ها ، و هرآنچه حقوق مالی متصوره متعلق به متوفی می باشد. و باید توجه داشت بدهی متوفی ارجح بر حقوق وراث می باشد و چنانچه متوفی هر گونه بدهی داشته باشد می بایست در ابتدا این بدهی ها به طلبکاران پرداخت گردد و پس از آن مابقی اموال بین وراث تقسیم گردد و چنانچه هرگونه تقسیمی مغایر با حقوق طلبکاران انجام گردد دارای تبعات حقوقی بوده و نقل و انتقالات ناشی از آن دارای ارزش و اعتبار نخواهد بود لذا حتما می بایست این امور توسط اشخاص مسلط به قوانین مربوطه و در چارچوب قانون صورت پذیرد و بهتر است وراث این امور را به وکیل بسپارند.
در خصوص ترکه چند نکته قابل توجه می باشد که یکی از آنان بحث دیه می باشد به عبارتی چنانچه متوفی حق دریافت دیه نسبت به دیگری داشته باشد این دیه به صورت قهری به ورثه منتقل می گردد و می بایست آن را داخل در دارایی مثبت متوفی حساب نمود.
نکته بعدی این می باشد که پس از فوت متوفی کلیه دیون موجل او حال می گردد به طور مثال چنانچه چک مدت داری از متوفی در دست شخصی وجود داشته باشد از زمان فوت، آن چک حال می گردد.
مراحل اجرایی تقسیم ترکه
مرجع صالح جهت انجام امور تقسیم ترکه دادگاهی است که آخرین اقامتگاه متوفی در محل آن واقع شده است و صلاحیت رسیدگی و انجام امور مربوطه را دارد. قابل توجه است که چنانچه وراث متوفایی معلوم نباشد دادگاه جهت انجام مور مربوط به ترکه شخصی را به عنوان مدیر ترکه تعیین می نماید.
مبحث تصفیه ترکه
همانطور که قبلا اشاره شد قبل از تقسیم اموال بین وراث می بایست کلیه دیون طلبکاران از محل ترکه پرداخت گردد بدین منظور شخصی که به عنوان مدیر تصفیه منصوب می گردد در ابتدا اقدام به تعیین دیون متوفی نموده و این دیون پرداخت می گردد همچنین لازم به ذکر است که در صورتی که متوفی وصیتی داشته باشد آن وصیت بر اساس قانون در خصوص ماترک اجرا می گردد. هر یک از ورثه یا وصی متوفی می تواند تصفیه ترکه را از دادگاه مربوط تقاضا نماید سپس این عملیات توسط مدیر تصفیه و تحت نظارت دادگاه انجام می گردد.
تحریر ترکه
مرحله بعد از ادای دیون متوفی بحث تحریر ترکه می باشد که در این مرحله کلیه اموال و دارایی باقی مانده جمع آوری و مشخص می گردد و دارای اصول خاصی می باشد به طور مثال تکلیف اموال ضایع شدنی در این مرحله روشن می گردد تا از تلف شدن این اموال جلوگیری شود.
پس از انجام امور مربوط به تحریر ترکه چنانچه مال مشاعی بین ماترک وجود داشته باشد یا هنوز حق و دینی نسبت به ثالثی در اموال وجود داشته باشد که تعیین و تکلیف نشده باشد به درخواست هر یک از وراث یا هر ذینفعی مهر و موم ترکه انجام می گردد به عبارتی مهر و موم ترکه به منظور حفظ شدن و در امنیت قرار گرفتن ماترک تا زمان تعیین وضعیت مالی و تقسیم ترکه می باشد و پس از انجام امور فوق الذکر مراحل تقسیم بین وراث توسط مدیر تصفیه تحت نظارت دادگاه انجام می گردد.
باسلام
ایا کسیکه اسمش درشناسنامه پدر ومادرم نیست وهمینطور درشناسنامه خودش نیز نام پدرش باپدرمان یکی نیست و فقط نام مادرش بامادر مرحوممان یکیست چون از شوهر اول مادرم بوده است و درگواهی حصر وراثت نیز نامی قانونا از وی برده نشده و اکنون ادعای ارث دارد حقی دارد؟
ممنونم
سلام چنانچه بتونن اثبات کنن که از اولاد هستند بله ارث می برند.