شکایت کیفری یا جزایی به شکایت از شخصی گفته می‌شود که مرتکب تخلفی شده و عمل او طبق قانون جرم محسوب می‌شود و قاضی برای آن مجازات تعیین می کند. شکواییه کیفری شیوه خاصی ندارد و مانند دعاوی حقوقی نیاز به فرم خاصی ندارد. اما بهتر است شکایت نامه از نظر جمله بندی خوانا باشد و بهتر است که توسط وکلای کیفری و وکیل امور جزایی تنظیم شود.
فرآیند شکایت‌های کیفری این گونه است که ابتدا شکایت در دادسرا مطرح می‌شود یعنی باید شکواییه خطاب به دادستان نوشته شود و کسی که از او شکایت دارید را با مشخصات کامل (اسم، آدرس و … ) معین کنید و شرح شکایت خود را بنویسید و مدارک و مستندات خود را به شکایت ضمیمه کنید.
یکی از مهم‌ترین مسائلی که مراجعین دادگستری با آن درگیر هستند تفکیک دو عنوان برای موفقیت در دادگستری است که دانستن تفاوت‌های آنها خیلی موثر است.
- دعوای کیفری مربوط به عملی است که برای مرتکب آن، دادگاه مجازات تعیین می‌کند ولی برای دعوای حقوقی دادگاه مجازاتی در نظر نمی‌گیرد و فقط مرتکب عمل را به دادن حقوق قانونی دیگران یا انجام تکالیفش ملزم می سازد.
- شکایت کیفری را در هر کاغذی می‌توان تنظیم و به مرجع قضایی برد، ولی شکایت حقوقی حتماٌ باید در کاغذ مخصوصی به نام دادخواست نوشته شود وگرنه مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد.
- پرونده بسیاری از شکایت‌های کیفری حتی با پس گرفتن شکایت از طرف شاکی هم بسته نمی شوند (مثل شکایت راجع به رشوه، قتل، زنا و.. ) اما شکایت‌های حقوقی با پس گرفتن دعوا از طرف شکایت کننده، خاتمه می‌یابند.
- در شکایت های کیفری، به شکایت کننده شاکی گفته می‌شود و به طرف او متشاکی یا مشتکی عنه و یا متهم گفته می‌شود و به موضوع پرونده نیز اتهام می‌گویند. اما در شکایت‌های حقوقی، به شکایت کننده خواهان می‌گویند، به طرف او خوانده گفته می‌شود و به موضوع پرونده هم خواسته می‌گویند.
- برای دعوت کردن طرف شکایت کیفری (متهم) به دادگاه برگه ای به نام احضاریه برای او فرستاده می‌شود ولی برای دعوت کردن طرف شکایت حقوقی (خوانده) از ورقه ای به نام اخطاریه استفاده می‌کند.
موسسه حقوقی ثمین عدالت
دادگری پیشه ماست
ما باور داریم آگاهی می‌تواند مانع از وقوع فاجعه و وارد شدن ضربات جبران ناپذیر به خانواده‌های ایرانی گردد
