در باب تمکین در نکاح،مواردی در خصوص اسناد و مدارک مورد نیاز جهت وکالت دادن به وکیل در خصوص الزام به تمکین،از زمانی که عقد نکاح بین زن و مرد منعقد می گردد زن مستحق دریافت نفقه می گردد و می تواند نفقه خود را از زوج درخواست نماید که می توان ارتباط این امر را با تمکین زوجه از زوج مورد بررسی قرار داد.
همچنین چنانچه در زمانی که عقد منعقد شده باشد و زوج برای زندگی هنوز منزل مستقلی را تهیه نکرده باشد و این امر مورد توافق طرفین قرار گرفته باشد با این که زن در منزل پدر خویش سکونت دارد لکن نفقه او بر عهده زوج می باشد لکن باید توجه داشت چنانچه زوج منزل مناسب و مستقلی جهت زندگی زناشویی فراهم نموده باشد تعلق نفقه به زوجه منوط به تمکین ایشان از زوج می باشد و چنانچه این امر محقق نگردد زوجه مستحق تمکین نخواهد بود .
تعریفی در خصوص تمکین
از آنجایی که مطابق قانون مدنی ریاست خانواده به عهده مرد می باشد و کلمه ریاست در این ماده قانونی خود دارای تفاسیر مختلف می باشد لکن تمکین زوج به نحوی از این امر نشات گرفته است لذا از آنجایی که قانون گذار مرد را جهت اداره امور اساسی خانواده برگزیده است و مسیولیت اداره اساس زندگی را بر عهده مرد قرار داده است لذا در بحث تمکین زوجه برای زوج حقوقی را قایل شده است به عبارتی می توان اینطور بررسی نمود که زوجه در راستای حفظ و ثبات کانون خانواده می بایست در اطاعت از زوج حسن نیت و حسن اخلاق داشته باشد و کوتاهی در همراهی با مرد دراین خصوص نداشته باشد.
عدم تمکین زن:
چنانچه زن از انجام وظایف زناشویی خویش سرباز زند و اصول حسن اخلاق را رعایت ننماید به طور مثال بدون رضایت زوج منزل مشترک را به صورت نامتعارف ترک نماید در این حالت مرد می تواند جهت اعمال حقوق خود و الزام تمکین زوجه به دادگاه مراجعه نماید و حقوق زناشویی خویش را از طریق محکمه مطالبه نماید.
در این شرایط زوج می بایست در ابتدای امر عدم تمکین زوجه را در محکمه به اثبات برساند لذا دادخواستی مبنی بر الزام به تمکین در دادگاه صالح مطرح می نماید و چنانچه زوجه در محکمه دلیل موجه و قابل قبولی برای دادگاه نیاورد و عدم تمکین غیر موجه ایشان احراز گردد و پس از تایید کارشناس مشخص گردد که زوجه منزل را ترک نموده است و در منزل مشترک زوجین سکونت ندارد عدم تمکین زن در دادگاه به اثبات می رسد و به تبع آن مرد از پرداخت نفقه به زوجه بری می گردد و زن نمی تواند از راه های کیفری و حقوقی نفقه خویش را از زوج مطالبه نماید یا حکم جلب زوج را بگیرد. پس اهمیت اثبات عدم تمکین زوجه در دادگاه زوج را در مصونیت قانونی قرار می دهد.
در بسیاری از مواقع مرد در جلسات دادگاه نمی تواند عدم تمکین زن را به اثبات برساند و از آنجایی که اثبات این امر دارای موارد متعدد حقوقی و راهکارهای قانونی می باشد لذا پیشنهاد می شود در این شرایط حتما به وکیل مراجعه نموده و این امر توسط وکیل از راه های صحیح قانونی به اثبات برسد.
حقوقی که در صورت عدم تمکین زوجه از ایشان ساقط می گردد
1. در وهله اول در صورت عدم تمکین نفقه به زوجه تعلق نخواهد گرفت
2. چنانچه شرایط عدم تمکین در دادگاه محرز گردد زوج می تواند حق ازدواج مجدد را از دادگاه دریافت نماید.
3. اجرت المثل و نحله در صورت اثبات عدم تمکین به زوجه تعلق نخواهد گرفت.
عدم تمکین و تاثیر آن نسبت به مهریه
سوالی که بسیار مطرح می شود این است که چنانچه عدم تمکین زوجه اثبات گردد حق دریافت مهریه از ایشان ساقط می گردد یا خیر در پاسخ باید اینطور بیان داشت که به محض وقوع عقد نکاح زوجه مستحق دریافت مهریه خویش می گردد و این امر نیز به صورت عندالمطالبه می باشد مگر اینکه در ضمن عقد نکاح به نحو دیگری بین طرفین شرط شده باشد مثلا پرداخت مهریه به صورت موجل شرط شده باشد یا به نحو عندالاستطاعه توافق شده باشد لکن باید توجه داشت عدم تمکین زوجه باعث اسقاط حق مهریه زوجه نمی گردد و مرد نمی تواند به این بهانه که زوجه از وظایف زناشویی خود امتناع نموده است از پرداخت مهریه به ایشان خودداری نمایند.
منابع: قانون مدنی. تحلیل نگارنده. سایر مقالات مرتبط
