چطور مهریه ریالی را به نرخ روز حساب کنیم

چطور مهریه ریالی را به نرخ روز حساب کنیم. به گفته وکیل مهریه تعدیل در لغت به معنای متعادل‌سازی و برابر کردن دو چیز با هم است.

وکیل مهریه با توجه به شناخت کامل و اشراف به راهکارهای قانونی کمک بزرگی برای تعیین تکلیف و به نتیجه رسیدن سریع در پرونده‌های مهریه است. از آنجا که مردم به کاهش ارزش پول توجه دارند غالبا مهریه را با طلا، ملک و زمین مشخص می‌کنند تا آسیب کمتری از تیغ بران تورم بخورند. ولی در سال‌هایی نه چندان دور اغلب مهریه خانم‌ها بیشتر بصورت ریالی تعیین می‌شد و مبلغ دقیق آن قید میشد. البته هنوز هم مهریه‌ ریالی به‌صورت محدودتر وجود دارد.

احتمالا می‌دانید ملاک تعیین مهریه های ریالی عددی که در عقدنامه آمده نیست و طبق قانون کشور به نرخ امروز تعدیل می‌شود. اینطور نیست که اگر مهریه مادربزرگی ۱۰۰ هزار تومان است. امروز هم همان صد  هزار تومان را مطالبه کند باشد. صدتومنی که روزگاری میشد با آن باغ و زمین خرید ولی امروز …

در این نوشتار حقوقی وکیل مهریه از قانون تعدیل مهریه ریالی می‌گوید. با ما همراه باشید تا در پایان این مقاله بتوانید مانند یک وکیل مهریه، مهر را به نرخ روز حساب کنید.

تعدیل مهریه ریالی به نرخ روز توسط وکیل مهریه

به گفته وکیل مهریه تعدیل در لغت به معنای متعادل‌سازی و برابر کردن دو چیز با هم است. با توجه به تورم شدید و تنزل فاحش ارزش پول، مهریه‌هایی که به پول رایج ایران بود ارزش خود را تا حد زیادی از دست داد. طبق مقررات پیشین در کشور، زن چیزی بیش از مبلغ اسمی مهر دریافت نمی‌کرد و این وضع با عدالت و انصاف سازگار نبود.   

از این رو قانونگذار در سال ۱۳۷۶ برای تعدیل مهریه‌های ریالی، قانونی تصویب کرد. ماده واحده قانون الحاق یک تبصره به ماده (۱۰۸۲) قانون مدنی مصوب ۲۹/۴/۷۶ در خصوص مهر به این شرح است:

« چنانچه مهریه وجه رایج باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تأدیه(زمانی که دِین ادا می‌شود) نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌گردد. محاسبه و پرداخت خواهد شد، مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند».

در مورد این ماده واحده از منظر مبحث مهریه و وکیل مهریه به نظر می‌رسد که هدف قانونگذار رفع ظلم نسبت به زنانی است که در گذشته دور یا نزدیک ازدواج کرد‌‌ه‌اند و مهرشان وجه نقد بوده است و با گذشت زمان کم ارزش و حتی بی ارزش شده است.

چگونگی محاسبه مهریه قدیمی به نرخ روز توسط وکیل مهریه

تا اینجا دانستیم که طبق قانون کشور مقرر گردید مهریه‌های ریالی متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تأدیه (زمانی که دِین ادا می‌شود) نسبت به سال اجرای عقد، محاسبه و پرداخت گردد. البته اگر زن و مرد توافق دیگری در حین عقد کرده باشند مشمول ان قانون نمی‌شوند.

برای اینکه با چگونگی محاسبه مهریه قدیمی به نرخ روز توسط وکیل مهریه آشنا شویم نیاز است به  ماده ۲ آیین نامه نحوه محاسبه مهریه توجه کنیم:

«متوسط شاخص بها در سال قبل، تقسیم بر متوسط شاخص بها در سال وقوع عقد ضرب در مهریه مندرج در عقد نامه). مقصود از سال قبل در این ماده ظاهر سال قبل از محاسبه است که شاخص آن درمرجع قضائی یا ثبتی می‌باشد».

این ماده روش عملی محاسبه مهریه به نرخ روز را بصورت شفاف بیان می‌کند. البته لازم به ذکر است که اگر مهریه زن پس از مرگ مرد توسط وراث طلب شود، مبنای محاسبه ماده ۳ آئین نامه است.به موجب ماده ۳ داریم:

 «در مواردی که مهریه زوجه باید از ترکه مرد متوفی (مالی که مرد از خود باقی می‌گذارد) پرداخت شود، تاریخ فوت مبنای محاسبه مهریه خواهد بود».

در ماده ۵ این آئین نامه هم آمده است که دادگاه‌ها و ادارات ثبت اسناد (هرگاه مهریه از طریق اجرای ثبت مطالبه شود) باید طبق همین روش مهریه را محاسبه نمایند.

نکته مهمی که اغلب منشا طرح سوال از وکیل مهریه می‌شود این است که آیا برای تقاضای محاسبه مهریه به نرخ روز حضور زن و مرد الزامی است؟ پاسخ این است که برابر ماده ۱ این آیین نامه، درخواست یکی از زوجین برای تعدیل مهر لازم است.

بانک مرکزی مکلف است شاخص بهای سالهای قبل از اجرای قانون و سالهای بعد را تعیین کند و به قوه قضائیه اعلام نماید. با توجه به مطالبی که مطرح شد دانستیم که برای محاسبه مهریه دو حالت مهم متصور است. طلاق یا مطالبه مهریه، با وجود ادامه زندگی مشترک یا محاسبه مهریه در صورت فوت مرد

محاسبات در هر دو بخش به کمک جدول ذیل انجام می‌شود.

تبدیل مهریه ریالی قدیمی به مهریه به مبلغ روز

محاسبه مهریه به نرخ روز در صورت وقوع طلاق یا با ادامه زندگی

برای محاسبه باید شاخص سال قبل از سال محاسبه را بر شاخص سال وقوع عقد ازدواج تقسیم و حاصل این تقسیم را در مبلغ مهریه ضرب کرد تا میزان مهریه به دست آید. به طور مثال اگر زنی در سال ۱۳۳۹ با مردی ازدواج کرده باشد و مهریه وی صد هزار تومان باشد و در اردیبهشت ماه ۱۳۹۶ گواهی عدم امکان سازش درخواست شده باشد یا در این تاریخ زن مهریه خود را با وجود ادامه زندگی مشترک مطالبه کرده باشد، میزان مهریه به این ترتیب محاسبه و تعیین می‌شود:

۲۰۸۳۳۳۳۳۳ = ۱۰۰۰۰۰ *{(۰٫۰۴۸)  / 100}

بنابراین مهریه قابل وصول به شرح مذکور تقریبا دویست و هشت میلیون تومان تومان خواهد بود.

محاسبه مهریه به نرخ روز در صورت فوت مرد

اگر زن بعد از فوت شوهرش برای وصول مهریه خود از ماتَرک مرد (مالی که مرد از خود باقی می‌گذارد)  به وکیل مهریه مراجعه کند، سال فوت مرد ملاک محاسبه است نه سالی که زن مطالبه مهریه کرده است. برای مثال اگر زن چند سال بعد از فوت همسر از وکیل مهریه بخواهد تقاضای او را ثبت و پیگیری کند باید شاخص سال فوت مرد بر شاخص سال ازدواج تقسیم شود و حاصل آن ضرب در مبلغ مهر گردد.

بنابراین اگر زنی در سال ۱۳۴۲ با مردی ازدواج کرده و مهریه او بیست هزار تومان باشد و شوهر وی در سال ۱۳۹۵ فوت شده باشد، مهریه او چنین محاسبه می‌شود:

۴۱۶۶۶۶۶۶۷ ={۲۰۰۰۰ *( ۰٫۰۴۸)  / 100}

یعنی مهریه قابل مطالبه تقریبا جهارصد و شانزده میلیون تومان خواهد بود.

وکیل مهریه موسسه حقوقی ثمین عدالت آماده پاسخگویی به سوالات شما است.  با ما تماس بگیرید.