
مهریه در صورت انحلال ازدواج
برای ورود به بحث بخشیدن مهریه نیاز است مقدماتی در مورد مهر بدانیم. درصورتیکه ازدواج یا نکاح منحل شود چهار حالت برای مهریه به وجود میآید که وضعیت مهریه زن در آنها متفاوت و بدینصورت است:
بطلان نکاح
درصورتیکه نکاح منحل شود و زن از ابتدا به باطل بودن ازدواج آگاه باشد حتی اگر نزدیکی هم صورت گرفته باشد زن مستحق دریافت مهریه نیست. اگر زن آگاه از این مسئله نباشد در صورت انجام فعل جنسی مستحق دریافت مهرالمثل خواهد بود.
فوت مرد
تحت هر شرایطی چه فعل جنسی انجام شده باشد و چه نه، اگر مرد فوت کند زن میتواند کل مهریه را مطالبه کند. اگر زن فوت کند نیز وراث او نسبت به سهم ارث خود میتوانند مهریه را مطالبه کنند.
طلاق
اگر طلاق قبل از فعل جنسی باشد زن مستحق دریافت نصف مهریه خواهد بود. بعد از فعل جنسی چه مرد بخواهد طلاق دهد یا زن بخواهد طلاق بگیرد کل مهریه به زوجه تعلق خواهد داشت.
فسخ
اگر نکاح به حکم قانون فسخ شود و فعل جنسی نیز صورت نگرفته باشد زن مهریه ندارد. مگر اینکه فسخ ناشی از عیوب مختص بیماری عِنَن )ناتوانی جنسی( باشد. در این حالت زن حق دریافت نصف مهریه را خواهد داشت. اگر نکاح بعد از فعل جنسی به حکم قانون فسخ شود زن مستحق دریافت کل مهرالمسمی خواهد بود.
بخشیدن مهریه به شوهر
میدانید که با توجه به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به محض عقد زن مالک مهریه میشود. به استناد ماده ۳۰ قانون مدنی هرکس آزاد است نسبت به اموالش هر دخل و تصرفی انجام دهد. پس زن میتواند مهریه خود را به شوهرش ببخشد. در علم حقوق به بخشش مهریه ابراء میگویند.
جالب است بدانید که رویه قضائی، ابراء مهریه را در صورتی قبول میکند که در سند رسمی در دفتر اسناد رسمی انجام شده باشد. پس با مکتوب کردن در خانه و ایجاد یک سند عادی بخشیدن مهریه قابل قبول نخواهد بود.
دو دلیل برای این امر وجود دارد اول اینکه عقدنامه سند رسمی است و سند عادی نمیتواند آن را بیاثر کند.
دوم اینکه در زندگی زناشویی مرد ممکن است زن را مجبور به بخشش مهریه کند.
آیا زن میتواند از بخشیدن مهریه پشیمان شود؟
تماسهای بسیاری با واحد مشاوره مرکز حقوقی ثمین عدالت برقرار میشود و اافراد سوال میکنند آیا زنی که مهر خود را به همسرش بخشیده میتواند پشیمان شود و مجدد مطالبه مهر کند؟ برای پاسخ این سؤال سه حالت متصور است.
حالت اول وقتی زن فی الذمه مرد را ابراء میکند: ابراء کردن فی الذمه یعنی زن به شوهر میگوید ازنظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت. در این حالت زن حق پشیمانی و رجوع ندارد.
حالت دوم وقتی زن در قبال طلاق، مهرش را ببخشد. بذل مهر در طلاقهای خلع و مُبارات انجام میشود. خُلع و مُبارات دو نوع طلاق توافقی در فقه و حقوق اسلامی است که در آن زن با واگذاری مال به شوهر طلاق میگیرد. این پول ممکن است مهریه زن یا معادل آن باشد.
در این مورد اگر زن در ایام عده از بخشش خود رجوع کند، طلاق لغو میگردد. پس زن حق رجوع از بخشش و مطالبه مهریه را تا پایان مدت عده دارد.
حالت سوم زمانی است که زن مهریه خود را به شوهر هبه میکند. یعنی هدیه میدهد. در این حالت مثل سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه بهطورکلی از بین نمیرود و زن میتواند تحت شرایطی پشیمان شود و مهرش را مطالبه کند.
ما در ثمین عدالت به دقت به حرفهای شما گوش میکنیم. با وسواس و ریزبینی پروندهتان را مطالعه میکنیم تا زوایای پنهان آن برای انتخاب بهترین راهکار قانونی روشن شود. با ما تماس بگیرید.