در قانون ما چهار نوع مجازات وجود دارد؛ قصاص، حد، دیه و تعزیر. هر کدام از این مجازات‌ها برای جرایم خاصی پیش بینی شده اند.
تعزیر مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست و به موجب قانون در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی تعیین و اعمال می‌گردد.
مجازات تعزیری چگونه تعیین می‌شود؟
گفتیم که قاضی دادگاه برای تعیین نوع و میزان مجازات تعزیری به نوع جرم ارتکابی و شخصیت مجرمان توجه می‌کند. قاضی براساس معیارها و موارد زیر دست به صدور حکم تعزیری می‌زند:
انگیزه متهم و وضعیت ذهنی و روانی وی حین ارتکاب جرم، شیوه ارتکاب جرم، گستره نقض وظیفه و نتایج زیان بار آن، اقدامات متهم پس از ارتکاب جرم و سوابق، وضعیت فردی، خانوادگی و اجتماعی متهم و تاثیر تعزیر بر وی.
مجازات های تعزیری به ۸ درجه تقسیم می شوند:
۱) درجه یک ۱: حبس: بیش از ۲۵ سال.
جزای نقدی: بیش از یک میلیارد ریال.
مصادره: کل اموال انحلال: شخص حقوقی
۲) درجه دو ۲: حبس:ب یش از ۱۵ تا ۲۵ سال.
جزای نقدی: بیش از پانصدو پنجاه میلیون ریال تا یک میلیارد ریال.
۳) درجه سه ۳: حبس: بیش از ۱۰ تا ۱۵ سال
جزای نقدی: بیش از سیصدوشصت میلیون ریال تا پانصدوپنجاه میلیون ریال.
۴) درجه چهار۴: حبس: بیش از ۵ تا ۱۰ سال.
جزای نقدی: بیش از یکصد و هشتاد میلیون ریال تا سیصدوشصت میلیون ریال.
انفصال: دائم از خدمات دولتی و عمومی.
۵) درجه پنج ۵: حبس: بیش از ۲ تا ۵ سال
جزای نقدی: بیش از هشتاد میلیون ریال تا یکصد و هشتاد میلیون ریال.
محرومیت: از حقوق اجتماعی بیش از پنج تا پانزده سال.
ممنوعیت: دائم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی
ممنوعیت: دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی
۶) درجه شش ۶: حبس: بیش از ۶ماه تا ۲سال.
جزای نقدی: بیش از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال.
شلاق: از سی ویک تا هفتاد و چهار ضربه و تا نود و نه ضربه در جرایم منافی عفت
محرومیت: از حقوق اجتماعی بیش از شش ماه تا پنج سال.
انتشار: حکم قطعی در رسانه ها
ممنوعیت: از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال.
ممنوعیت: از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال
ممنوعیت: از اسرار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال.
۷) درجه هفت ۷: حبس: از ۹۱روز تا ۶ ماه
جزای نقدی: بیش از ده میلیون ریال تا بیست میلیون ریال
شلاق: از یازده تا سی ضربه
محرومیت: از حقوق اجتماعی تا ۶ ماه
۸) درجه هشت ۸: حبس: تا ۳ ماه
جزای نقدی: تا ده میلیون ریال
شلاق: تا ۱۰ ضربه
